Evden Uzaklaştırma Kararı Nasıl Alınır?

Evden uzaklaştırma kararı, aile içi şiddet, tehdit, taciz gibi durumların önlenmesi amacıyla alınan bir tedbir kararıdır. Türkiye’de bu karar, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Kanunu çerçevesinde düzenlenmiştir. Bu makalede, evden uzaklaştırma kararının ne olduğunu, nasıl alınabileceğini, hangi durumlarda uygulanabileceğini ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken hukuki adımları ele alacağız.

1. Evden Uzaklaştırma Kararı Nedir?

Evden uzaklaştırma kararı, aile bireylerinden birinin diğerine yönelik tehdit, şiddet veya taciz gibi eylemlerine karşı alınan bir önleyici tedbirdir. Bu karar, şiddet uygulayan kişinin belirli bir süre evden uzaklaştırılmasını ve mağdurun güvenliğinin sağlanmasını amaçlar. Evden uzaklaştırma kararı, sadece fiziksel şiddet durumlarında değil, psikolojik, ekonomik ya da cinsel şiddet gibi her türlü şiddet olayında alınabilir.

Türkiye’de bu karar 6284 sayılı kanun kapsamında uygulanmakta olup, kadına, çocuklara ve aile bireylerine yönelik şiddetin önlenmesi amaçlanmaktadır. Evden uzaklaştırma kararı, aile mahkemeleri veya sulh ceza hakimlikleri tarafından hızlı bir şekilde verilebilir ve şiddet mağdurunun korunmasını sağlar.

2. Hangi Durumlarda Evden Uzaklaştırma Kararı Alınır?

Evden uzaklaştırma kararı, genellikle aile içi şiddet durumlarında devreye girer. Şiddet sadece fiziksel bir saldırı anlamına gelmez; psikolojik, ekonomik ya da cinsel şiddet de evden uzaklaştırma kararının alınması için yeterli bir gerekçe olabilir. Evden uzaklaştırma kararı almanın mümkün olduğu durumlar şu şekildedir:

• Fiziksel şiddet: Şiddet uygulayan eşin veya aile bireyinin mağdura yönelik fiziksel saldırılarda bulunması durumunda evden uzaklaştırma kararı alınabilir.

• Psikolojik şiddet: Sürekli hakaret, tehdit, aşağılama veya baskı uygulayan kişilere karşı da bu tedbir uygulanabilir.

• Ekonomik şiddet: Eşin veya aile bireyinin diğer tarafın ekonomik özgürlüğünü kısıtlayarak yaşamını zorlaştırması durumunda da evden uzaklaştırma kararı verilebilir.

• Cinsel şiddet: Aile içinde cinsel taciz ya da cinsel şiddet durumunda da mağdur, evden uzaklaştırma talebinde bulunabilir.

• Tehdit ve taciz: Mağduru sürekli tehdit eden, korku altında tutmaya çalışan bireylere karşı da uzaklaştırma kararı alınabilir.

3. Evden Uzaklaştırma Kararı Nasıl Alınır?

Evden uzaklaştırma kararı, aile içi şiddet mağdurlarının başvurusu üzerine mahkemeler tarafından verilen bir karardır. Bu süreçte izlenecek adımlar şu şekildedir:

a) Başvuru Süreci

Evden uzaklaştırma kararı almak için mağdur kişi, en yakın karakol, savcılık veya aile mahkemesine başvuruda bulunabilir. Bu başvuru, şiddetin niteliğine bağlı olarak kolluk kuvvetlerine doğrudan yapılabilir ve genellikle şikayet dilekçesi ile desteklenir. Başvuru sırasında mağdurun yaşadığı şiddet ya da tehditler detaylı bir şekilde anlatılmalı ve gerekirse tanıklar ya da deliller sunulmalıdır.

• Karakol Başvurusu: Şiddet mağduru doğrudan en yakın polis karakoluna giderek şiddet olayını bildirebilir. Kolluk kuvvetleri gerekli güvenlik tedbirlerini alarak, savcılık ve mahkeme sürecini başlatabilir.

• Aile Mahkemesi Başvurusu: Mağdur, doğrudan aile mahkemesine giderek uzaklaştırma kararı talep edebilir. Mahkemeye verilen dilekçede yaşanan olaylar, şiddet türleri ve kişinin korunma talebi belirtilir.

• Savcılık Başvurusu: Şiddet mağduru, cumhuriyet savcılığına giderek suç duyurusunda bulunabilir. Savcılık, durumu değerlendirir ve gerekli gördüğü takdirde uzaklaştırma kararı talep eder.

Başvurular, şiddetin aciliyeti göz önünde bulundurularak hızlı bir şekilde sonuçlandırılır ve evden uzaklaştırma kararı kısa sürede verilebilir.

b) Mahkeme Kararı

Aile mahkemesi, başvurunun ardından durumu değerlendirerek şiddet uygulayan kişinin belirli bir süre evden uzaklaştırılmasına karar verebilir. Bu karar, genellikle başvuru sırasında sunulan delillere dayanarak hızlıca alınır. Evden uzaklaştırma kararı, ilk etapta geçici bir tedbir olarak uygulanır ve genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında değişen süreler için verilir. Ancak, bu sürenin sonunda mağdur hala tehdit altında ise, mahkeme kararı uzatılabilir.

Mahkeme ayrıca, şiddet uygulayan kişinin mağdurla iletişime geçmesini, yaklaşmasını veya çocuklarıyla temasa geçmesini de yasaklayabilir. Bu yasaklar, mağdurun güvenliği sağlanana kadar devam eder.

c) Karar Süresi ve İtiraz Hakkı

Evden uzaklaştırma kararı, genellikle geçici bir tedbir olarak verilir ve şiddet uygulayan kişiye belirli bir süre boyunca evden uzaklaştırılması gerektiği tebliğ edilir. Kararın tebliği ile birlikte, şiddet uygulayan kişi bu karara uymak zorundadır. Ancak, şiddet uygulayan taraf, bu karara karşı itiraz edebilir. İtiraz süreci, mahkemenin verdiği kararı yeniden değerlendirme sürecini başlatabilir, ancak karar genellikle mağdurun korunmasını sağlamak amacıyla hızlı bir şekilde uygulanmaya devam eder.

4. Evden Uzaklaştırma Kararının Şartları

Evden uzaklaştırma kararı verilebilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar, mağdurun korunma talebinin yerinde olup olmadığını ve uzaklaştırma kararının gerekliliğini belirlemek için önemlidir. Mahkeme, bu şartlara göre uzaklaştırma kararı verir:

• Şiddetin varlığı: Evden uzaklaştırma kararı, mağdurun şiddet görmesi veya şiddet tehdidi altında olması durumunda alınır. Bu şiddet fiziksel olabileceği gibi psikolojik, ekonomik ya da cinsel de olabilir.

• Delil ve tanıklar: Başvuru sırasında mağdur, yaşanan olaylarla ilgili delil ve tanıkları sunabilir. Bu deliller, mahkemenin karar sürecini hızlandırır ve mağdurun korunma talebini güçlendirir.

• Mağdurun korunma ihtiyacı: Evden uzaklaştırma kararı, mağdurun şiddet karşısında korunması gerektiğinde verilir. Eğer mağdurun can güvenliği tehlikedeyse, mahkeme hızlıca karar alır ve şiddet uygulayan kişiyi evden uzaklaştırır.

5. Evden Uzaklaştırma Kararına Uymamanın Sonuçları

Evden uzaklaştırma kararına uymamak, hukuki açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir. Şiddet uygulayan kişi, mahkemenin verdiği karara uymadığı takdirde, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince cezalandırılabilir. Uzaklaştırma kararına uymayan kişi hakkında şu yaptırımlar uygulanabilir:

• Zorlama Hapsi: Evden uzaklaştırma kararına uymayan kişiye, mahkeme tarafından zorlama hapsi cezası verilebilir. Bu ceza, kişinin karara uyması için uygulanır ve birkaç günden birkaç aya kadar hapis cezası öngörülür.

• Para Cezası: Karara uymayan kişiye, para cezası da verilebilir. Mahkeme, bu tür ihlallerde şiddet uygulayan kişiyi maddi olarak da cezalandırabilir.

• Yeniden Şiddet Uygulama Durumu: Evden uzaklaştırma kararına rağmen şiddet uygulayan kişi, daha ağır cezalandırmalarla karşı karşıya kalabilir. Yeniden şiddet uygulayan kişiye karşı hem zorlama hapsi hem de cezai yaptırımlar uygulanarak, mağdurun güvenliği sağlanmaya çalışılır. Özellikle, mağdurun can güvenliğini tehlikeye atan tekrar eden eylemler, hapis cezasına kadar varan sonuçlar doğurabilir.

  6. Evden Uzaklaştırma Kararı ile İlgili Diğer Tedbirler

  Evden uzaklaştırma kararı, tek başına bir tedbir olarak kalmayabilir. Mahkeme, şiddet mağdurunun korunmasını sağlamak amacıyla başka ek tedbirler de alabilir. Bu tedbirler arasında şunlar yer alır:

• Mağdurun İkametgâhının Gizlenmesi: Mağdurun güvenliği açısından mahkeme, mağdurun adresinin gizli tutulmasına karar verebilir. Böylece şiddet uygulayan kişi, mağdurun nerede yaşadığını öğrenemez.

• Telefonla veya Diğer İletişim Araçlarıyla İletişim Yasağı: Şiddet uygulayan kişi, mağdurla telefon, sosyal medya ya da diğer iletişim araçlarıyla temas kurmasını engelleyen bir yasakla karşı karşıya kalabilir.

• Çocuklarla Görüşme Yasağı: Eğer şiddet uygulayan kişinin çocukları varsa ve çocuklar da bu şiddetten etkileniyorsa, mahkeme çocuklarla görüşmeyi yasaklayabilir. Ancak, bu yasaklama genellikle geçici olur ve şartlar düzeldiğinde yeniden görüşme imkânı tanınabilir.

• Polis Koruması: Şiddet mağduru, polis koruması talep edebilir. Bu durumda polis, mağduru koruma altına alarak şiddet uygulayan kişinin yakınına yaklaşmasını engeller.

  Şiddet Uygulayanın Silah Taşımasının Yasaklanması: Mahkeme, şiddet uygulayan kişinin ruhsatlı ya da ruhsatsız silah taşımasını da yasaklayabilir. Özellikle tehlikeli durumlarda, bu tedbir mağdurun güvenliğini sağlamak için oldukça önemlidir.

  7. Evden Uzaklaştırma Kararı ile İlgili Yargılama Süreci

  Evden uzaklaştırma kararı, mağdurun başvurusu üzerine hızlı bir şekilde alınabilir. Ancak, kararın ardından süreç devam edebilir ve tarafların yargılaması yapılabilir. Mahkeme, tarafların beyanlarını dinleyerek durumu değerlendirebilir ve nihai bir karar verebilir.

  a) İlk Duruşma

  Başvurunun ardından mahkeme, şiddet uygulayan kişiyi dinleyebilir ve mağdurun taleplerini göz önünde bulundurarak bir tedbir kararı verebilir. İlk duruşmada, geçici uzaklaştırma kararının süresi belirlenir ve şiddet uygulayan kişinin uyması gereken şartlar belirlenir.

  b) Delillerin Sunulması

  Yargılama sürecinde taraflar delillerini sunabilir. Mağdur, yaşadığı şiddeti kanıtlayacak belgeler, tanıklar ve diğer delilleri sunarak iddialarını destekler. Şiddet uygulayan kişi de bu delillere karşı kendi savunmasını yapabilir.

  c) Nihai Karar

  Mahkeme, delillerin değerlendirilmesinin ardından nihai bir karar verir. Evden uzaklaştırma kararı, geçici bir tedbir olabileceği gibi, tehlikenin devam etmesi durumunda daha uzun süreli hale de getirilebilir.

  8. Evden Uzaklaştırma Kararının Uluslararası Boyutu

  Türkiye’de 6284 sayılı kanun kapsamında alınan evden uzaklaştırma kararı, uluslararası hukuki düzenlemelerle de paralellik göstermektedir. Birçok ülkede, aile içi şiddet ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla benzer tedbirler uygulanmaktadır.

  a) Uluslararası Sözleşmeler ve Türkiye

  Türkiye, kadına karşı şiddetin önlenmesi konusunda Avrupa Konseyi’nin İstanbul Sözleşmesi’ni imzalayan ve bu sözleşmeyi iç hukukuna aktaran ülkelerden biridir. İstanbul Sözleşmesi, şiddet mağdurlarının korunmasını ve devletlerin bu konuda sorumluluk almasını öngören bir sözleşmedir. Bu kapsamda, Türkiye’deki evden uzaklaştırma kararı da İstanbul Sözleşmesi’nin bir parçası olarak değerlendirilir.

  b) Diğer Ülkelerde Uygulamalar

  Birçok Avrupa ülkesi, evden uzaklaştırma kararı gibi tedbirleri uygulamaktadır. Örneğin, Almanya’da Gewaltschutzgesetz (Şiddetten Koruma Kanunu), aile içi şiddet mağdurlarını korumak amacıyla çeşitli tedbirler öngörmektedir. Benzer şekilde, İngiltere’de Domestic Violence Protection Orders (DVPO) adı verilen uzaklaştırma emirleri, şiddet mağdurlarını koruma amacı taşır. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise Restraining Orders adı verilen koruma kararlarıyla, şiddet uygulayan kişilerin mağdurla temas kurmaları yasaklanır.

  9. Evden Uzaklaştırma Kararının Psikolojik ve Sosyal Etkileri

  Evden uzaklaştırma kararı, şiddet mağdurları için fiziksel güvenlik sağlamakla birlikte, psikolojik ve sosyal etkileri de beraberinde getirir. Mağdurların, bu süreçte psikolojik destek almaları önemlidir. Evden uzaklaştırma kararı, mağdurun şiddet uygulayan kişiyle arasındaki bağları keserek bir rahatlama sağlasa da, mağdurun yaşadığı travmalar uzun süre devam edebilir.

  Bu süreçte, mağdurun sosyal çevresinden ve aile bireylerinden destek alması da önemlidir. Toplumda evden uzaklaştırma kararı alan bireylerin yalnızlaştırılması ya da damgalanması gibi olumsuz etkiler yaşanabilir. Bu nedenle, mağdurların haklarını bilmeleri ve bu süreçte yalnız olmadıklarını hissetmeleri önemlidir.

  10. Sonuç

  Evden uzaklaştırma kararı, aile içi şiddetin önlenmesi ve mağdurların korunması amacıyla alınan önemli bir hukuki tedbirdir. Türkiye’de 6284 sayılı kanun kapsamında düzenlenen bu karar, şiddet mağdurlarının hızlı bir şekilde korunmasını sağlar. Başvuru süreci kolay ve hızlı olup, mağdurların güvenliğini sağlamak için çeşitli ek tedbirlerle desteklenebilir. Mahkemeler, mağdurun korunmasını öncelikli olarak değerlendirir ve şiddet uygulayan kişinin davranışlarını kontrol altına almayı hedefler.

  Şiddet mağduruysanız ya da tehdit altında olduğunuzu düşünüyorsanız, en kısa sürede bir avukata başvurarak yasal haklarınız konusunda bilgi almanız önemlidir. Evden uzaklaştırma kararı, sizin ve sevdiklerinizin güvenliğini sağlamak için önemli bir adımdır.

  
  

  Bu makalede evden uzaklaştırma kararının nasıl alındığı, hangi durumlarda uygulandığı ve sürecin hukuki detayları ele alınmıştır. Şiddet mağdurlarının yasal hakları ve korunma süreçleri hakkında bilgi edinmek için uzman bir avukatla görüşmek, bu süreçte en doğru adımları atmanıza yardımcı olacaktır.